Październik miesiącem walki z rakiem piersi
Pażdziernik jest tradycyjnie w Polsce miesiącem walki z rakiem piersi. 15 października obchodziliśmy też po raz kolejny Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi.
Z tego powodu warto przypomnieć kilka istotnych faktów dotyczących tej choroby.
Rak piersi jest najczęściej występującym u kobiet nowotworem złośliwym w Polsce. Liczba nowych zachorowań w tym roku zbliża się do 20 tys. Stanowi to ok. 22% wszystkich nowotworów złośliwych. Ryzyko zachorowania na raka piersi wzrasta wraz z wiekiem. Prawie połowa diagnozowanych przypadków występuje u kobiet między 50 a 69 rokiem życia. Dlatego w tej grupie wiekowej kobiet prowadzi się tzw. przesiewowe badania mammograficzne , co dwa lata refundowane przez NFZ w ramach programu wczesnego wykrywania raka piersi. W ostatnich zaleceń ekspertów mammografia powinna być wykonywana od 40 roku życia i powtarzana co 12 miesięcy.
Ultrasonografia stanowi niezbędne uzupełnienie badań obrazowych.
W przypadku stwierdzenia zmian patologicznych wykonuje się biopsje: gruboigłowe, próżniowe pod kontrolą USG lub mammografii z następową oceną histopatologiczną pobranego materiału. Należy z naciskiem podkreślić, że nie każdy guz znaleziony w piersi musi być nowotworem złośliwym. gdyż na jednego raka przypada około 10 zmian łagodnych.
Czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania są: wiek powyżej 35 roku życia, urodzenie pierwszego dziecka powyżej 30 roku lub wcale, wczesna pierwsza miesiączka i późne klimakterium oraz wieloletnie (ponad 8 lat) przyjmowanie leków hormonalnych.
Ryzyko wystąpienia raka piersi wzrasta wielokrotnie u kobiet z potwierdzoną mutacją w obrębie genu BRCA-1 i BRCA-2. Wiadomo, że ryzyko wystąpienia choroby w tej grupie sięga 70% . Zatem należy poważnie rozważyć u tych kobiet możliwość leczenia operacyjnego polegającego na podskórnej amputacji tkanki gruczołowej z jednoczasową rekonstrukcją piersi implantami.
Leczenie chorych z rakiem piersi jest złożone, wielodyscyplinarne, jednak najczęściej zasadniczym elementem leczenia jest postępowanie chirurgiczne. W przypadku nowotworu w I i II stadium choroby wskazane jest leczenie zachowujace pierś tzw. BCT ( breast conserving therapy) polegające na szerokim , w granicach zdrowych tkanek wycięciu fragmentu piersi z guzem i konieczną radioterapią . W sytuacji, gdy nie można zastosować takiego postępowania wykonuje się amputację tkanki gruczołowej z zaoszczędzeniem własnej skóry piersi (niekiedy można pozostawić własną otoczkę i brodawkę ) i podczas tej samej operacji rekonstrukcję piersi z użyciem implantów.
Całkowita amputacja piersi powinna dotyczyć tylko niewielkiego odsetka chorych, u których nie jest możliwe przeprowadzenie wspomnianych wcześniej nowoczesnych procedur.
Osobny problem stanowi postepowanie z regionalnymi węzłami chłonnymi. W każdej sytuacji obowiązuje weryfikacja węzła wartowniczego na podstawie której zapada decyzja co do pozostawienia węzłów chłonnych pachy lub ich usuniecia.
Mimo znacznego postępu w leczeniu raka piersi w Polsce wyniki, znacznie lepsze niż w poprzednich latach, odbiegają jednak od uzyskiwanych w wysoko rozwiniętych krajach Europy.
Szczególnie duży nacisk kładzie się na leczenie operacyjne, które z jednaj strony ma zapewnić największą skuteczność onkologiczną a z drugiej zachować dobrą jakość życia.
Temu służą techniki chirurgii plastycznej stosowane w operacjach onkologicznych – tzw. postępowanie onkoplastyczne . Nadal często spotykamy chore, u których zastosowano albo zbyt rozległe zabiegi okaleczające lub wynik leczenia operacyjnego w zakresie estetyki jest niezadowalający. Tym chorym dedykowana jest szeroka oferta operacji i zabiegów poprawiających wygląd, estetykę i jakość życia.
Są to operacje korekcyjne wyglądu piersi po leczeniu onkologicznym , rekonstrukcje piersi zarówno z zastosowaniem implantów jak tkanek własnych oraz , bardzo istotne, operacje symetryzujące pierś zdrową (podwieszenia, redukcje, powiększenia).
Każda kobieta z rozpoznanym rakiem piersi, przed zaplanowaniem odpowiedniego leczenia onkologicznego powinna być szczegółowo poinformowana o takich możliwościach by podjąć jak najbardziej racjonalne decyzje o sposobach i miejscu operacji.
W dniach 10-13.10.2018 w Budapeszcie odbył się 38 Kongres Europejskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej. W ramach tego wydarzenia powołano do życia Konsorcjum Chirurgicznego Leczenia Raka Piersi w Krajach Europy Środkowo-Wschodniej ( Central-East Europe Breast Cancer Surgical Consortium CEEBCSC ), którego jednym z założycieli jest lekarz operujacy w naszym szpitalu dr n. med. Sławomir Cieśla. Zadaniem Konsorcjum jest rozwój i propagowanie nowoczesnych metod leczenia chirurgicznego w raku piersi , by w ciągu kilku najbliższych lat zmniejszyć dystans dzielący nas od wysoko rozwiniętych krajów Europy Zachodniej.
