Specjalista kardiologii, dr n. med. Magdalena Łanocha odpowiedziała na pytania dotyczące leczenia pacjentów w czasie pandemii COVID-19

1. Jakie są aktualnie realia związane z leczeniem kardiologicznym, w związku z pandemią?
W dobie epidemii COVID-19 każdego dnia jesteśmy informowani o kolejnych przypadkach zakażenia oraz ofiarach wirusa SARS-CoV-2. Musimy pamiętać, że COVID-19 to nie jest jedyna choroba z jaką zmaga się nasze społeczeństwo. Choroby układu sercowo-naczyniowego a zwłaszcza choroba niedokrwienna serca jest nadal pierwszą przyczyną zgonów w Polsce. Od czasu rozpoczęcia epidemii, z przerażeniem obserwujemy nagły spadek liczby pilnych kardiologicznych procedur ratujących życie. Pacjenci z bólem w klatce piersiowej, z powodu lęku przed infekcją wirusową SARC-Cov2, przestali zgłaszać się do szpitali lub zgłaszają się w stanie krytycznym gdzie niewiele medycyna może już pomóc. Dodatkowo w ostatnich tygodniach obserwujemy kolejne niepokojące zjawisko. Niemal całkowite zamknięcie się szpitali na hospitalizacje planowe. Niestety odroczenie leczenia będzie skutkowało jeszcze dodatkowym wzrostem śmiertelności w grupie pacjentów z chorobami sercowo-naczyniowymi.

2. Czy wizyty online są dla Pacjentów wystarczające?
Konsultacje kardiologiczne online są cennym uzupełnieniem bezpośredniego kontaktu pacjenta z lekarzem specjalistą. Szczególnie w okresach infekcyjnych czy obecnej pandemii COVID-19 pozwala ograniczyć ryzyko transmisji infekcji. Niestety wizyta online nie zastąpi badania fizykalnego szczególnie w przypadku „pierwszorazowych” pacjentów czy zgłaszających się z powodu nowych objawów. Pełna konsultacja kardiologiczna bez badania EKG czy badania Echo serca właściwie jest niemożliwa. Nawet najlepiej wyedukowany pacjent nie jest w stanie samodzielnie odróżnić stanów zagrożenia życia czy zdrowia. Konsultacja online na dalszych etapach leczenia choroby np. związanych z modyfikacją dawek leków powinna być jak najbardziej zalecana pacjentom szczególnie w okresie pandemii. Natomiast pozostałym pacjentom powinniśmy zaoferować bezpośrednią wizytę w gabinecie z zachowaniem wszystkich zasad bezpieczeństwa.

3. Z jakimi zagrożeniami zmagają się osoby chorujące aktualnie na choroby sercowe/ nadciśnienie?
Uważam, że największym zagrożeniem dla wszystkich pacjentów, nie tylko kardiologicznych, jest obecnie brak dostępu do specjalistycznej opieki zdrowotnej. Im dłużej ten stan będzie trwał tym konsekwencje będą tragiczniejsze. Dla osoby do 60 roku życia śmiertelność z powodu COVID-19 to ok. 1%, a np. nieleczonego zawału serca to ponad 40% nawet dla trzydziestolatka.

4. Czy izolacja może mieć wpływ na zwiększenie ryzyka chorób serca?
Sama izolacja nie zwiększa ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, a właściwie to ma nas chronić. Natomiast stres, rezygnacja z aktywności fizycznej czy badań profilaktycznych jak i brak dostępu do profesjonalnej opieki medycznej będzie już miało wpływ na wzrost liczby pacjentów z chorobami serca. Rozpoznanie i specjalistyczne leczenie od wczesnego etapu choroby pozwoliłoby uniknąć w przyszłości wielu stanów zagrożenia życia.

5. Jak powinniśmy dbać o nasze serce? Zwłaszcza w tym, ciężkim dla wszystkich, okresie pandemii?
O nasze serce powinniśmy dbać od zawsze nie tylko w okresie pandemii. Nie ma żadnej wspaniałej pigułki na poprawę wydolności serca. Powszechnie znane zasady i równie powszechnie niestosowane… to: zbilansowana dieta z ograniczeniem soli, tłuszczów i cukrów; regularna aktywność fizyczna minimum 30-45min trzy razy w tygodniu (której nie powinniśmy mylić z pracą fizyczną); domowe pomiary ciśnienia tętniczego oraz okresowe badania laboratoryjne (m.in. morfologia, cukier, gosp. lipidowa).

6. Jak osoby chorujące powinny dbać o swoje zdrowie w kontekście COVID-19?
Pacjenci z chorobami serca stanowią grupę zwiększonego ryzyka zarażenia wirusem SARS-Cov-2, jak również mogą być obciążeni znacznie większą śmiertelnością w przebiegu COVID-19. Dlatego niezmiernie ważne jest możliwie najlepsze wyrównanie/kontrolowanie przebiegu choroby serca. Im bardziej stabilny i wyrównany będzie stan kardiologiczny, tym przebieg każdej dodatkowej choroby, m.in. COVID-19 będzie łagodniejszy. Pacjenci obarczeni chorobą niedokrwienną serca, niewydolnością serca, powinni zaszczepić się przeciwko grypie sezonowej oraz szczególnie przestrzegać wszystkich zasad tzw. zdrowego i higienicznego stylu życia (odpowiednia dieta, aktywność fizyczna czy unikanie narażenia na infekcje sezonowe).