Stożek rogówki
Stożek rogówki jest chorobą występującą z dosyć wysoką częstotliwością. Szacuje się, że występuje u około 50 na 100 000 osób. Polega na stopniowym ścieńczeniu oraz uwypukleniu centralnej oraz paracentralnej części rogówki, przez co zaczyna ona przypominać kształt stożka. Schorzenie to może mieć charakter dziedziczny (około 10% przypadków). Choroba często zaczyna się w okresie dojrzewania przechodząc w fazę stabilizacji po osiągnięciu pełnej dojrzałości. Mimo to pacjent powinien pozostawać pod stałą opieką specjalisty. W niektórych przypadkach, na skutek pogłębiania się procesu chorobowego w późniejszym okresie życia może dojść do zjawiska perforacji rogówkowej, na skutek której dochodzi do powstawania blizn na powierzchni rogówki.

Rysunek 1. Z lewej oko zdrowe, z prawej oko ze stożkiem rogówki.

Objawy:

• bardzo często stożek rogówki występuje obuocznie, ze wskazaniem większego zaawansowania w jednym oku,
• w trakcie postępu choroby może dojść do rozwoju astygmatyzmu nieregularnego znacznego stopnia,
• pacjent skarży się na niezadowalające widzenie,
• specjalista obserwując odcinek przedni w lampie szczelinowej zauważa nieprawidłowy obraz, między innymi włóknienie błony Bowmana – jednej z warstw rogówki.

Rysunek 2. Obraz badania w lampie szczelinowej pacjenta ze stożkiem rogówki.

Jedną z metod oceny stopnia zaawansowania stożka rogówki jest topografia rogówki. Badanie stanowi jedną z podstawowych procedur wykonywanych np. w trakcie wizyty kwalifikacyjnej do zabiegu laserowej korekcji wady wzroku. Istotą jest wykrycie początkowego etapu choroby oraz niedopuszczenie takiego pacjenta do zabiegu refrakcyjnego.

Rysunek 3. Gabinet okulistyczny w Szpitalu Św. Wojciecha, w którym można zdiagnozować stożek rogówki, również we wczesnej fazie.

Rysunek 4. Oko pacjenta chorującego na stożek rogówki.

Postępowanie
We wczesnej, łagodnej postaci choroby można uzyskać zadowalającą ostrość wzroku w korekcji okularowej lub miękkich soczewkach kontaktowych. Przy bardziej zaawansowanych stadiach wymagany jest dobór twardych soczewek umożliwiający uzyskanie większego komfortu widzenia u pacjenta.
W celu zahamowania postępowania choroby stosuje się procedurę corneal collagen cross-linking. Procedura zabiegowa polega na podawaniu pacjentowi kropli z ryboflawiną w ściśle określonych odstępach czasu oraz późniejszym naświetlaniu powierzchni rogówki promieniowaniem UVA. Maksymalny czas trwania zabiegu z przygotowaniami to do około 60 minut.

Rysunek 5. Procedura corneal collagen cross-linking lecząca stożek rogówki.

Autor tekstu: mgr Anna Chomicka, optometrysta

Źródło:
1. Grosvenor T., Optometria, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011
2. Kański J. J. and Bowling B., Okulistyka kliniczna, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013
3. Zadnik K., Barr J.T., Diagnosis, Contact Lens Prescribing, and Care of the Keratoconus Patient, Butterworth-Heineman, 1999.
4. http://www.cornea.org/Learning-Center/Conditions-Research-Areas/Keratoconus.aspx, dostęp: 10.09.2017

Źródła grafiki:
1. http://www.cornea.org/getattachment/Learning-Center/Conditions-Research-Areas/Keratoconus/keratoconus-comp-co.jpg.aspx?width=400&height=250, dostęp: 10.09.2017
2. http://innovativeeyecare.com.au/content/what-we-do/52-keratoconus/cc7837eda960482110467a011a7789d3ae4684ce_keratoconus.jpg, dostęp: 10.09.2017
4. http://www.ophthalsj.com/assets/publications/Keratoconus.jpg, dostęp: 10.09.2017
5. https://newgradoptometry.com/wp-content/uploads/2016/05/Hersh-cxl.jpg, dostęp: 10.09.2017