Teoretycznie odpowiedź na powyższe pytanie wydaje się być prosta – skoro przysługują mi świadczenia bezpłatne w ramach NFZ, związane z płaconym ubezpieczeniem zdrowotnym, dlaczego mam płacić za operację? Praktycznie, jest to znacznie bardziej złożone zagadnienie.
Zapraszamy do lektury artykułu autorstwa dr Andrzeja Dmitriewa, specjalisty chorób oczu, Koordynatora Okulistyki w Szpitalu św. Wojciecha.

1. Czas oczekiwania na zabieg – obecnie dla Wielkopolski czas ten wynosi około 2 lat w ramach szpitali publicznych i nie rokuje istotnego skrócenia, mimo likwidacji od 1.4.2019 r. limitów na operację zaćmy. Głównym powodem takiego stanu rzeczy jest osiągnięcie przez większość szpitali publicznych w naszym regionie maksymalnych możliwości logistycznych, związanych z funkcjonowaniem oddziałów okulistycznych. Tak więc większość z nich operować więcej po prostu nie jest w stanie. Ten fakt potwierdza realizacja kontraktu NFZ w wielu ośrodkach na poziomie 60-70% już obecnie. W Szpitalu św. Wojciecha zdarza nam się kwalifikować pacjenta do zabiegu dzień przed operacją, tak więc terminy zabiegów są ustalane na bieżąco.

2. Możliwość wyboru soczewki wszczepianej do oka podczas operacji – w ramach NFZ nie ma takiego wyboru. To prowadzi do pełnej dowolności w tym zakresie – często w ramach NFZ wszczepiane są soczewki nieznanych producentów pochodzące z Indii i Chin. To samo dotyczy wielu ośrodków realizujących świadczenia transgraniczne w Czechach i w Niemczech. W Szpitalu św. Wojciecha wszczepiamy wyłącznie soczewki najwyższej jakości, obecnie prawie wyłącznie największego i najbardziej renomowanego producenta na świecie – amerykańskiej firmy Alcon. Jesteśmy obecnie polskim liderem zastosowania najnowszego produktu tej firmy – soczewki Clareon. To daje nam możliwość oferowania najnowocześniejszych technologii dla soczewek:

• Filtr światła UV – ograniczający szkodliwe działanie światła UV na siatkówkę oka i hamujący rozwój chorób zwyrodnieniowych.
• Filtr światła niebieskiego – żółte zabarwienie soczewki odcina częściowo niekorzystne światło niebieskie, które również działa uszkadzająco zwłaszcza na plamkę, będącą najważniejszym miejscem siatkówki, dającym ostre widzenie. Filtr ten poprawia też czas reakcji u kierowców.
• Asferyczność – precyzyjna modyfikacja powierzchni soczewki daje ostry obraz nie tylko w centrum, ale też na obwodzie, niedostępny w tradycyjnych soczewkach sferycznych.
• Materiał akrylowy hydrofobowy – najkorzystniejszy dla oka ludzkiego, zmniejszający szanse na wczesne wystąpienie tzw. zaćmy wtórnej, wyjątkowo trwały i odporny na czynniki zewnętrzne przez dziesiątki lat.
• Korekcja astygmatyzmu – nieregularność powierzchni oka, czyli rogówki, dotyczy ok. 50% z nas. Jeśli pozostawimy ten astygmatyzm w trakcie operacji zaćmy, to jakość widzenia bez okularów będzie zdecydowanie gorsza. A inwestycja w okulary już po kilku latach przewyższa koszt dopłaty do soczewki torycznej, korygującej astygmatyzm.
• Trójogniskowość – czyli wolność od okularów w większości sytuacji życiowych. Takie możliwości daje soczewka Panoptix, będąca wysokiej jakości produktem oferowanym w chirurgii zaćmy. Dzięki skupianiu światła na odległość czytania (ok. 40 cm), do komputera (ok. 60 cm) i na dal, praktycznie uniezależnia nas od noszenia szkieł do chodzenia czy do czytania. Nie każdy jednak jest idealnym kandydatem do wszczepienia takiej soczewki, np. kierowcy zawodowi, jeżdżący długie trasy nocne (zjawisko halo i olśnienia), osoby wykonujące zawód złotnika czy zegarmistrza, ze względu na bardzo precyzyjne wymogi co do widzenia szczegółów i kilka innych grup.
• Soczewki specjalne – dodawane do oka, które już zostało zoperowane na zaćmę, ale parametry widzenia nie są optymalne. Soczewki Add-on mają za zadanie wyrównać wadę już obecną w oku po wcześniejszym zabiegu, aby umożliwić widzenie bez okularów.

3. Czas pobytu w szpitalu – bardzo dobra organizacja opieki nad pacjentem w Szpitalu św. Wojciecha powoduje, że pacjent spędza tylko średnio 1,5-2 godzin w Szpitalu! W ośrodkach publicznych często zdarza się pobyt 7-8 godzinny, mimo że operacja trwa zaledwie ok. 10 minut.

4. Opieka anestezjologiczna podczas zabiegu – większość ośrodków operujących na NFZ nie zapewnia obecności anestezjologa bezpośrednio przy pacjencie. Anestezjolog monitoruje czynność serca, podaje niezbędne leki, w razie podwyższenia ciśnienia ogólnego krwi. Sama obecność anestezjologa w dużym szpitalu, często daleko od pacjenta, nie spowoduje poprawy bezpieczeństwa operacji. W Szpitalu św. Wojciecha każdy pacjent operowany z powodu zaćmy jest monitorowany przez anestezjologa, obecnego przez CAŁY CZAS w sali zabiegowej przy pacjencie.

5. Doświadczenie chirurga – u wszystkich pacjentów operowanych z powodu zaćmy w Szpitalu św. Wojciecha zabieg wykonuje dr Andrzej Dmitriew, który samodzielnie zaczął operować zaćmy w 2006 roku i wykonał wiele tysięcy takich zabiegów. W ramach NFZ pacjent nie ma żadnego wpływu na wybór osoby wykonującej zabieg. Wielu pacjentów nie wie, kto taki zabieg wykona, w każdym szpitalu publicznym w takiej operacji może uczestniczyć lub ją wykonywać lekarz szkolący się. W ośrodkach transgranicznych operacja jest wykonywana najczęściej przez osobę, którą zobaczymy raz w życiu, najczęściej nie mówiącą po polsku. Pozostaną pytania – kto będzie odpowiadał za kontrole i co się stanie, jeśli powikłania wystąpią kilka dni lub tygodni po operacji?

6. Możliwość operacji obu oczu jednego dnia – w ramach NFZ czas oczekiwania na zabieg, to de facto tylko czas oczekiwania na operację jednego oka. Potem następuje konieczność ponownego zapisania się na listę oczekujących na operację drugiego oka i kolejne 2 lata oczekiwania. Szpital św Wojciecha był pierwszym ośrodkiem w zachodniej Polsce, który wprowadził taką możliwość, na wzór klinik amerykańskich, czy tych z Europy Zachodniej. Byliśmy tez pierwszym polskim ośrodkiem, który takie operacje zaczął wykonywać przy wszczepianiu soczewek fakijnych. Tak więc, w ciągu 2 godzin pobytu w naszym szpitalu, można poddać się operacji obu oczu i wyjść do domu z przezroczystymi osłonkami zamiast opatrunków.

7. Pełne bezpieczeństwo operacyjne – zastosowanie jednorazowych zestawów operacyjnych, tzw. custom paków, pozwala na znaczną poprawę bezpieczeństwa pacjenta, pełną jałowość materiałów wykorzystywanych podczas operacji i ograniczenie do minimum potencjalnych powikłań infekcyjnych. Szpital św. Wojciecha stosuje materiały Alcon Custom Pak, uznawane za najwyższej jakości, spośród dostępnych na rynku, wyznając zasadę 1 oko – 1 nowy zestaw, który jest w całości utylizowany po zakończeniu operacji.

8. Indywidualne ustalenie terminu zabiegu i kontroli pooperacyjnych – czas jest cenny. Większość ośrodków operujących w ramach NFZ wyznacza ta samą godzinę zgłoszenia się nawet dla kilkudziesięciu osób, co powoduje kilkugodzinne oczekiwanie na operację i kontrole pooperacyjne. W Szpitalu św. Wojciecha ten czas jest ustalany indywidualnie dla każdego pacjenta i ściśle przestrzegany.

9. Technologia – w Szpitalu św. Wojciecha możemy pochwalić się wprowadzaniem najnowszych technologii w operacji zaćmy.

• Aparat, który używamy do operacji zaćmy Alcon Centurion jest na ten moment jednym z najnowocześniejszych urządzeń do usuwania zaćmy na świecie. Szpital św Wojciecha posiadał pierwszy taki aparat w Poznaniu.
• Aparat do cyfrowego wsparcia chirurga zaćmy Alcon Verion – pierwsze na zachód od Wisły urządzenie wykorzystywane do wszczepienia soczewek torycznych, czyli korygujących astygmatyzm.
• ZEPTO – rewolucyjny system automatycznego otwarcia soczewki dostępny wyłącznie w najbardziej renomowanych ośrodkach na świecie. Poprawia on dokładność wykonania zabiegu i zmniejsza ryzyko wystąpienia błędów w ustawieniu sztucznej soczewki w oku. Szpital św Wojciecha jest najczęściej używającym tego systemu ośrodkiem w Polsce. Pacjent ma możliwość skorzystania z tego systemu za dopłatą.
• Aparaty diagnostyczne Zeiss IOLMaster 700, Wavelight Oculyzer i Ellex EyeOne – najdokładniejsze i najbardziej precyzyjne urządzenia na świecie, które pomagają nam osiągać jak najbardziej przewidywalne wyniki operacji i brak konieczności noszenia okularów. W Polsce dostępne są pojedyncze egzemplarze tych urządzeń, ze względu na wysoką cenę.
• Alcon ORA – już wkrótce zaproponujemy pacjentom użycie podczas operacji zaćmy systemu mierzącego moc soczewki do wszczepienia podczas operacji. Takich urządzeń jest w Europie zaledwie kilkanaście, w Polsce jak dotąd nie ma żadnego.

Argumentów za operacją zaćmy w Szpitalu św Wojciecha jest więc wiele. To czasem sprawy bardzo istotne, czasem drobiazgi. Jednak zawsze istotnym argumentem jest całościowe podejście do opieki nad pacjentem, indywidualne ustalanie najlepszych opcji, terminu zabiegu, kontroli pooperacyjnych oraz pełne zabezpieczenie podczas pobytu w Szpitalu.

Dr Andrzej Dmitriew w trakcie zabiegu usuwania zaćmy.

Więcej szczegółowych informacji: www.szpitalswwojciecha.pl/zabieg/okulistyka/usuwanie-zacmy/