W razie przewlekłych, nie reagujących na inne sposoby leczenia bólów z promieniowaniem do kończyn, pochodzących z korzeni nerwowych , możliwe jest małoinwazyjne leczenie polegające na zablokowaniu impulsów bólowych przez elektrostymulację rdzenia kręgowego. Obecna generacja stymulatorów umożliwia ich przezskórną implantację w znieczuleniu miejscowym.
Przez ostatnie 30 lat powszechnie stosowano stymulację rdzenia, zwaną też SCS, w przewlekłych neuropatycznych zespołach bólowych i w zespołach po przebytych zabiegach operacyjnych na kręgosłupie (FBSS). Aby stymulacja była skuteczna, należało umieścić elektrodę w okolicy włókien czuciowych rdzenia, tak, aby najdokładniej stymulować miejsca bólu. Pacjent zamiast bólu powinien czuć mrowienie. Im lepiej pokryło się obszary bólu parestezją elektryczną, tym lepszy był efekt terapeutyczny. W tej metodzie, mapowanie bólu stymulacją miało kluczowe znaczenie. Ważny był też rodzaj elektrody bo im więcej elektroda miała kontaktów, im większy obszar stymulacji rdzenia mógł być aktywny. Stymulacja ta, zwana stymulacją toniczną (czyli tą, w której Pacjent czuje mrowienie zamiast bólu), opierała się na teorii bramkowania, która mówi, że poprzez stymulację włókien o większej średnicy -zamykamy przewodnictwo we włóknach o mniejszej średnicy, czyli tych odpowiadających za przewodzenie bólu.
Ważny parametr prądu: Częstotliwość. W stymulacji tonicznej, częstotliwość terapeutyczna wynosi od 60-120 Hz. (maksymalna moc baterii tonicznych do 1200 HZ).
Wady stymulacji tonicznej:
1. Niewystarczająca skuteczność przeciwbólowa - obszary niepokryte parestezją ciągle bolały. Wykazuje skuteczność 50-70%.
2. Przy bólach złożonych (o mieszanej patogenezie) - mniejsza skuteczność.
3. Nie wszyscy Pacjenci tolerowali parestezję.
4. Bóle kieszonki skórnej, w której był stymulator.
5. Brak możliwości wykonania MRI.
6. Konieczność wymiany baterii - konieczność kolejnej operacji.
Badania nad ulepszeniem stymulacji tonicznej szły dwuetapowo:
- jedni producenci ulepszali elektrody mnożąc ilość kontaktów i zwiększając w ten sposób obszar stymulacji
- inni producenci szukali alternatywy w samym rodzaju prądu.
Okazało się, że modulacja częstotliwością daje lepsze efekty - powoduje, że pobudzane są bezpośrednio włókna o mniejszej średnicy, czyli te, które przewodzą ból bez pobudzania włókien czuciowych, a więc tych odpowiedzialnych za parestezje.
Najlepsze efekty dawała stymulacja o częstotliwościach od 3 000 Hz do 10 000 HZ.
Obecnie przyjmuje się, że o stymulacji wysokimi częstotliwościami mówimy, gdy stymulujemy częstotliwością o wartościach 10 000 Hz. Niższe wartości są możliwe.
W stymulacji HR (wysoką częstotliwością) nie ma potrzeby używania elektrod wielopolaryzacyjnych.
Stosuje się polaryzację +- na wysokości TH8-TH9.
Efekt przeciwbólowy pojawia się po dobie i utrzymuje się bez efektu mrowienia. Efekt przeciwbólowy jest lepszy niż w stymulacji tonicznej i wykazuje skuteczność 80%. Często stosuje się stymulację HF wtedy, gdy stymulacja toniczna nie działa lub efekt jest niewystarczający.
W badaniach klinicznych wykazano wyższą skuteczność stymulacji HF, potwierdzoną znamiennością statystyczną, porównując stymulację toniczną do stymulacji HF.
Wady stymulacji HF:
1. Wysoka częstotliwość oznacza duże zużycie prądu.
2. Konieczny jest stymulator ładowalny - wysoki koszt stymulatora.
3. Bóle kieszonki skórnej, w której był stymulator.
4. Brak możliwości wykonania MRI.
5. Konieczność wymiany baterii - konieczność kolejnej operacji.
Stymulacja Burst to tańszy odpowiednik na stymulację HF i możliwość dopasowania stymulatorów tonicznych do wyższych częstotliwości. Stymulacja Burst to stymulacja o częstotliwości 500 Hz w 5 pikach o czasie trwania 20 ms. Ta częstotliwość, podawana z dużym czasem przerwy, pozwala pobudzić włókna bólowe bezpośrednio (tak jak w HF), a czas przerwy pozwala zaoszczędzić zużycie baterii.
Burst jest skuteczniejszy od stymulacji tonicznej i dodatkowo Pacjent nie czuje parestezji sprawdza się tam, gdzie stymulacja toniczna jest niewystarczająca.
Nie zaobserwowano znamienności statystycznej pomiędzy stymulacją toniczną i Burst w wyższej skuteczności, ale zaobserwowano znamienność w preferencji rodzaju stymulacji (Pacjenci woleli Burst niż toniczną).
Stymulacja zwojów grzbietowych, bardzo skuteczna w bólach korzeniowych, ograniczonych do fragmentów kończyn jak stopa, udo, kolano itp. Wysoka skuteczność, bez konieczności stymulowania całej kończyny.
Skuteczne działanie przeciwbólowe gdy ból dotyczy małych fragmentów ciała, unerwianych jedną gałązką. Elektrodę umieszcza się w okolicy nerwu obwodowego. Skuteczny w leczeniu bólów głowy, twarzy lub innych mniejszych fragmentów.
Metoda polecana do leczenia bólu neuropatycznego (przewlekłego, podostrego) konczyn dolnych i odc. kręgosłupa. W czasowej stymulacji rdzenia nie ma implantacji elektrody na stałe. Elektrody używamy w celu elektrycznej stymulacji na bloku operacyjnym. Elektrodę implantuje się przez Igłę Touchy, w znieczuleniu miejscowym w miejscu bezpiecznym: L2-L3. Elektrodę wprowadza się do przestrzeni nadoponowej, i prowadzi się na wysokość stożka, lub strefy DREZ rdzenia. najpierw, stymulacją toniczną, sprawdzamy lokalizację elektrody i mapujemy miejsca bólu, a po ich zlokalizowaniu, każdy bolesny obszar stymulujemy pulsacyjną stymulacją o radiowej częstotliwości przez 4 minuty. W czasie jednego zabiegu wykonujemy do 3-4 miejsc stymulacji. Metoda może służyć też jako test do wszczepienia stymulatora na stałe. Efekt przeciwbólowy występuje od 6 do 12 miesięcy i można powtarzać.
Najnowszej generacji bezprzewodowe stymulatory, w których elektroda i stymulator zostały zintegrowane w jedno urządzenie. Pozwala to na jednoczasowe zaimplantowanie elektrody i stymulatora (bez konieczności wykonania drugiej operacji) i bez konieczności implantowania baterii w ciele Pacjenta. Bateria znajduje się na zewnątrz, noszona jest na pasku w okolicy stymulatora. Przekazywanie energii nie odbywa się drogą indukcji - nie ma nagrzewania się i konieczności przylegania baterii do wewnętrznego stymulatora. Ten nowoczesny sposób przekazywania energii, objęty ochroną patentową nie wiąże się z nagrzewaniem, nie musi być w bezpośrednim kontakcie - powinien być w odległości ok. 20 cm od stymulatora.
Zewnętrzna bateria jest ładowalna.
Stymulator może dostarczać wszystkie rodzaje stymulacji: toniczną, burst i wysoką częstotliwością do 3 000 Hz.
Stymulator dostarczający stymulację o częstotliwości 10 000 Hz, (jeśli wcześniej Pacjent otrzyma stymulator do 3 000 Hz, po pewnym czasie można zrobić update oprogramowania i dokupić stymulator HF, bez konieczności operacji).
Umieszczenie baterii poza ciałem Pacjenta, obniża koszty zabiegu, bo:
- krótki, jednoczasowy zabieg w znieczuleniu
miejscowym, bez implantacji baterii w ciele Pacjenta,
- brak kabli łączących prowadzonych pod skórą Pacjenta,
- nie ma konieczności wymiany baterii po jej zużyciu,
- najniższy koszt w porównaniu z innymi producentami.
Przed zabiegiem pacjent powinien wykonać wymagane badania i odbyć niezbędne konsultacje – szczegółowy wykaz znajduje się tutaj.
Rozmowa z lekarzem anestezjologiem odbywa się na kilka dni przed zabiegiem, na polecenie lekarza neurochirurga lub, jeśli nie ma takiej potrzeby, w dniu zabiegu, po przyjęciu do szpitala.
Prosimy o zabranie ze sobą tylko niezbędnych rzeczy, takich, jak: dokumentacja medyczna (konsultacja neurochirurgiczna z kwalifikacją)̨, badania obrazowe (MRI, TK, RTG ) CD z opisami, wyniki badań laboratoryjnych, stosowane przewlekle leki, przybory toaletowe, ręcznik, skarpetki, piżama i obuwie oraz ubranie na zmianę. Prosimy nie zabierać ze sobą biżuterii i innych wartościowych przedmiotów. W każdym pokoju szpitalnym znajduje się szafa na ubrania i szafka na rzeczy osobiste Pacjenta (w pokojach dwuosobowych są osobne komplety szafek dla obu Pacjentów).
W dniu operacji odbywa się ostateczna kwalifikacja do zabiegu. Wyrażają Państwo pisemną zgodę na operację i znieczulenie ogólne(wzory zgody do pobrania na stronie). Otrzymują Państwo leki na nadciśnienie, leki kardiologiczne, leki hormonalne(jeśli są przyjmowane przewlekle).
Operacja odbywa się w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym. Operacja może być przeprowadzana metodą otwartą bądź przezskórną. Operacja trwa zwykle od 60 do 120 minut, w zależności od zastosowanej metody. Zakładane są szwy śródskórne.
Po operacji są Państwo budzeni na sali pooperacyjnej, w obrębie bloku operacyjnego. Po pełnym wybudzeniu trafiają Państwo albo na swoją salę, albo na salę pooperacyjną, jeśli wymaga tego Państwa stan ogólny i/lub przebieg znieczulenia/operacji.
Po 2 godzinach podjęta jest pierwsza próba pionizacji z pielęgniarką lub lekarzem. W dniu operacji chodzą Państwo po swoim pokoju, wstają do toalety. Aktywność jest nieco ograniczona. W kolejnym dniu wstają Państwo rano i zwiększają aktywność, przed południem można już chodzić po korytarzu, balkonie. W tym czasie dostają Państwo poradę od fizjoterapeuty dotyczącą rehabilitacji okołooperacyjnej. W godzinach popołudniowych, po ocenie przez lekarza, wychodzą Państwo do domu.
W domu zalecany jest przez okres 2-3 tygodni oszczędzający tryb życia. W pierwszym tygodniu po operacji Pacjent zgłasza się na wizytę kontrolną, celem kontroli rany pooperacyjnej. Kolejna wizyta kontrolna planowana jest po 3 tygodniach od operacji, ocenia się wtedy pierwsze wyniki leczenia. Przez cały okres pooperacyjny Pacjent ma kontakt telefoniczny z lekarzem.
Wielkopolskie Centrum Medyczne
Sp z o.o.
ul. Bolesława Krzywoustego 114
61-144 Poznań
Godziny pracy Szpitala:
pon.-pt. 8:00 – 20:00
sob. 8:00 – 14:00
Skontaktuj się z nami, by umówić wizytę lub dowiedzieć się więcej!
Napisz do nas